Ülkemizde araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) harcamalarının tutarı 2020 senesinde bir önceki seneye oranla 9 milyar 3 milyon TL yükselerek 54 milyar 957 milyon TL’yi buldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından ‘2020 Yılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetleri Araştırması’ sonuçları duyuruldu. Buna bakıldığında, yapılan Ar-Ge harcamalarının gayrisafi yurt içi hasıladaki payı 2019 yılında % 1,06 oranındayken, 2020 yılında % 1,09’a çıktı. Ar-Ge harcamaları, 2020 yılında bir önceki seneye oranla 9 milyar 3 milyon TL yükselerek 54 milyar 957 milyon TL’yi buldu.
Ar-Ge harcamaları içerisinde en büyük kısım mali ve mali olmayan şirketlerin
Ar-Ge harcamalarında % 64,8 ile en büyük kısım mali ve mali olmayan şirketlere ait. Bu firmaları ise % 28,4 ile yükseköğretim izledi. Kar amacı gütmeyen kuruluşlarca gerçekleştirilen Ar-Ge harcamalarının da içinde bulunduğu genel devlet Ar-Ge harcamalarının total Ar-Ge harcamaları içerisindeki payı da % 6,8 olarak kaydedildi. Personel harcamaları % 52,6 ile en büyük harcama alanı oldu. 2020 senesinde gerçekleştirilen Ar-Ge harcamalarının % 57,2’sinin finansmanı mali ve mali olmayan şirketlerce sağlanırken, % 28,4’ü genel devlet, yüzde 12,3’ü yükseköğretim, % 2’si yurt dışı kaynaklar ve % 0,1’i yurt içi diğer kaynaklar tarafından finanse edildi.
Ar-Ge personeli sayısı 200 bine yakın
Geçtiğimiz sene 199 bin 371 kişi tam zaman eşdeğeri (TZE) cinsinden Ar-Ge personeli olarak görev aldı. Sektörler bazında dağılıma bakıldığında ise TZE cinsinden Ar-Ge personelinin % 65,3’ü mali ve mali olmayan şirketlerde, % 29,9’u yükseköğretimde ve % 4,7’si kar amacı olmayan kuruluşların da içinde bulunduğu genel devlet sektöründe çalıştı. TZE türünden kadın Ar-Ge personel sayısı 2020 senesinde 63 bin 655 kişi ile toplamın % 31,9’unu meydana getirdi. Öğrenim durumu göz önünde bulundurulduğunda, Ar-Ge personelinin % 33,1’lik kısmının lisans eğitim düzeyinde bulunduğu tespit edildi. Bunu % 32,1 ile doktora ve eşdeğeri izledi. TZE türünden Ar-Ge personelinin eğitim durumuna göre dağılımında en büyük pay lisansa ait. Lisansı % 21,4 ile yüksek lisans izlerken, % 19 ile doktora ve eşdeğeri, % 7,2 ile meslek yüksekokulu takip ediyor.
İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması 2. Düzey’e göre, aynı dönemde Ar-Ge harcamalarının en yüksek olduğu bölge % 32,5 ile Ankara oldu. Bu ili % 25,6 ile İstanbul, % 10,6 ile Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova bölgesi takip etti. İmalat sanayisinde Ar-Ge çalışmaları yapan girişimler teknoloji düzeylerine göre ayrıldığında, 2020 yılında imalat sanayisinde yapılan 20 milyar 333 milyon lira tutarındaki Ar-Ge harcamasının %44,7’sinin yüksek teknoloji alanında bulunan girişimler tarafından yapıldığı görüldü.
