Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliğinde, iki kritik değişiklik yapılması düşünülmekte. Yönetmelik değişiklik taslağıyla işlenmiş gıdalardan ‘trans yağ yoktur’ ibaresinin kaldırılmasının yanı sıra ‘Gıdanın bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğuna dair bilgilendirme yapılamaz, bu tür özelliklere atıfta bulunulamaz’ hükmü de çıkarılıyor. Bu hükmün çıkarılmaya yönelik hazırlık aşaması itirazları da beraberinde getirdi.
TÜDEF Başkan Vekili Sinan Vargı, “Böylece otun çöpün üzerine kanserin tedavisine iyi gelir, kısırlığı giderir, kabızlığa iyi gelir, gibi ibareler yazılabilecek. Hasta olanlar bir sağlık kuruluşuna gitmek yerine, bu reklamlara inanarak limonla kanser tedavi etmeye, zencefille iltihap gidermeye başlayacak. Muzun üzerinde ishali, kayısının üzerinde kabızlığı tedavi eder, yazabilecek. İltihabın varsa zerdeçal tüket, kansersen limon ye! Bu çok büyük bir piyasa ve daha da büyüyecek. Oysa bir ürünün hastalık önlemesi ayrıdır, tedavi etmesi ayrıdır.” dedi.
Başkan vekili Vargı bu durumun, hastalıkların tedavi sürecini uzatacağından korktuklarını belirterek “Şu anda bile dördüncü evre kanserden tutun da, ağrı kesici olduğunu; prostat ve kadın hastalıklarından kısırlığa kadar onlarca hastalığı tedavi ettiğini iddia eden gıda ve bitkisel ürün reklamları yüzlerce tüketiciyi kandırmaya devam ediyor. Şimdi baharat ve karışımlar da gıda kapsamında değerlendirilecek. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bu yönetmelik değişikliğini de daha önceki yönetmelik değişikliği gibi geri çekmesi gerekiyor” dedi.
Konuyla ilgili Tarım ve Orman Bakanlığı kaynakları ise takviye edici gıdalarla ilgili yetkilerin Sağlık Bakanlığı’na devredildiğini belirtti. Bu nedenle yönetmelik taslağında takviye edici gıdalarla ilgili düzenlemelere yer verilmediğini kaydeden yetkililer, “Bir yetki boşluğu oluşmuyor. Bu konular Sağlık Bakanlığı bünyesinde olduğu için, süreci onlar yönetiyor. Biz de kendi mevzuatımızdan konuyla ilgili hükümleri ayıklıyoruz” dediler.
Sağlık Bakanlığı yetkilileri ise “Yetkili merciden izin almaksızın veya verilen izne aykırı olarak sağlık beyanı ile ürün tanıtım ve satışını yapanlar hakkında 20 bin Türk Lirasından 300 bin Türk Lirasına kadar idari para cezası verilir. Fiillerin tekrarı hâlinde verilecek idari para cezası, daha önce verilen cezanın iki katı olarak uygulanır” hükmünün getirildiğini anımsattılar.
6 yıl geçmesine rağmen kanunun uygulama yönetmeliğinin çıkmamış olmasının eksiklik olduğunu belirten yetkililer, “Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Sağlık Beyanı ile Satışa Sunulan Ürünlerin Sağlık Beyanları Hakkında Yönetmelik Taslağı hazırladı. İlgili tarafların görüşleri de alındı. Taslak Yönetmelik, sağlık beyanı ile satışa sunulan gıda ve takviye edici gıdalar ile bunlar için izin başvurusunda bulunan gerçek ve tüzel kişileri kapsıyor” dediler.
