Türk bitki ıslahçıları, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ilk milli arpa türü “Beşparmak“ı üreterek hasadını gerçekleştirmelerinden sonra ikinci çeşidin onayını almak için Nisan 2022’yi hedef olarak belirledi. Toplanan bilgilere göre; bahsi geçen Beşparmak arpa çeşidi, Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’nün (TAGEM) Ar-Ge Destek Programı kapsamında 2013 yılında başlatılan “Kuzey Kıbrıs Koşullarına Uygun Arpa Çeşitlerinin Geliştirilmesi, Yetiştiriciliği ve Kademeli Tohumluk Üretim Sisteminin Oluşturulması Projesi” çerçevesinde Türkiye’de üretimi gerçekleştirildi.
İlk milli arpa çeşidi Beşparmak
Proje kapsamında 2013-2018 döneminde geniş bölümü Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü arpa ıslahçıları tarafından yapılan faaliyetler sonucu, KKTC’nin ilk milli arpa çeşidi elde edildi. Beşparmak türü arpanın geçtiğimiz sene bin kilogramlık orijinal tohumluğunun üretim çalışmalarını Enstitü üstlendi. Üretimin ardından KKTC Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğüne gönderildi. Bu tohumluklar 2020 ile 2021 yılları arasındaki yetiştirme döneminde KKTC’nin şartları altında ekimi yapıldı ve tohumluk üretimiyle çiftçilik ile uğraşan kişilere dağıtılma amacı ile büyütüldü. KKTC şartlarında üretilen Beşparmak, bu sene 15 Nisan’da tescil ettirilirken mayıs sonunda da ürünün ilk hasadı gerçekleştirildi.
Arpada dışa bağımlılığı engellemek
Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü’nün Arpa Islah Birim’nin Başkanlık görevini üstlenen İsmail Sayim, Beşparmak’ın KKTC şartları altında çok miktarda ekilen Güney Kıbrıs kaynaklı arpalar veya ithal türlere oranla daha çok verim getirdiğini ifade etti. Tane kalitesi konusunda da Beşparmak’ın diğer türlerden yukarıda olduğunun altını çizen Sayim, şöyle konuştu: “KKTC için şimdi yeni bir arpa çeşidinin üzerinde çalışıyoruz. Bunun tescilini Nisan 2022 gibi almayı planlıyoruz. Böylece KKTC’nin ikinci arpa çeşidini tescil ettirmiş olacağız. Arpada bugüne kadar büyük bir kısmı yurt dışından karşılanan tohumluk ihtiyacı, Beşparmak çeşidi sayesinde yurt içinden karşılanacak. Bu sayede KKTC’de arpa tohumluğunda dışa bağımlılığın önüne geçilirken, ülke ekonomisine de katkı sağlanacak.”
