OPEC’in Çarşamba gerçekleştirdiği görüşmesi, petrol üretim kısıntılarına yönelik bir karar verilmeden bitmişti. Ancak ardından OPEC+, Mayıs’tan itibaren petrol üretim kesintilerini adım adım hafifletme kararı açıklandı. OPEC Genel Sekreteri Mohammad Sanusi Barkindo, Covid-19 ile alakalı birçok pozitif yönlü gelişmeye durumunda, petrol sektörleri için daha bir sürü belirsizliğin olduğunun altını çizmişti.
Barkindo, bu belirsizliklere örnek olarak, küresel seviyede koronavirüs vakalarındaki yükselişleri, fazlalaşan kısıtlama tedbirleri ve seyahat etme kısıtlamaları gibi gelişmeleri örnek olarak vermişti. Görüşmeyle alakalı duyurular doğrultusunda, Ortak Bakanlık İzleme Komitesi’nin 28. görüşmesindeki ana kaygılar, ittifakın petrol yapımını kısıtlama anlaşmasına uyum derecesinin dışında fazla üretimin telafisi için atılacak olan adımlar mevzusunda odaklanılmıştı.
Görüşmede gündeme gelen veriler doğrultusunda, OPEC’in Mayıs’tan Şubat ayının bitimine kadar total üretimi, kısıtlama durumunda belirlenen sınırın, günde 3.0 milyon varil civarının üstünde olacağı belirtilmişti. OPEC ve müttefiklerinin (OPEC+) Birleşik teknik Komitesi, yaşanan gelişmeleri ve yapımda kısıntılarını konuşmak üzere yaptığı görüşmeler sonucunda da; üretim kesintilerini Mayıs ayından itibaren adım adım hafifletme kararı verdi.
OPEC+ üretim kesintileri için hafifletme kararı aldı
OPEC+ Biden idarenin Suudi Arabistan’a enerjiyi uygun fiyatlı yapma uyarısından sonra, Mayıs’tan itibaren petrol üretim kesintilerini adım adım hafifletme kararı verdi. Geçen sene de petrol fiyatlarının azalmasından bu zamana kadar yüksek indirimler yapan OPEC+, üretim kesintileri için Mayıs ayında günde 350.000 varil, Haziran ayında 350.000 varil ve Temmuz ayında günde 400.000 varil daha düşürmeyi onayladı.
OPEC’ten yapılan açıklama doğrultusunda, 23 ülkenin geçen senenin Aralık ayında aylık yarım milyon varil üretim yükseliş kararının altını çizerek, önümüzdeki 3 ay süresince de günlük 500 bin varili geçmeyecek biçimde yükseliş yapılacağı açıkladı. İran petrol bakanı olan Bijan Zanganeh, grubun üretimi Temmuz’a kadar günde 1,1 milyon varil yükselteceği ile ilgili kararın doğru olduğunu söyleyerek rakamları doğruladı.
Suudi Enerji Bakanı Prens Abdulaziz Bin Salman ise OPEC + görüşmesinden sonra yaptığı basın görüşmesinde kararın ABD yetkilileri ile gerçekleşen herhangi bir toplantıdan etkilenmediğini dile getirdi. Bakan Salman, Suudi Arabistan’ın Mayıs ayında ülkesinin üretimine günde 250.000 varil, Haziran ayında günde 350.000 varil Temmuz ayında ise günde 400.000 varil daha koyarak günlük 1 milyon varillik ek gönüllü kesintisini adım adım yok edeceğini vurgulayarak, “Bugün yaptığımız şey bence çok muhafazakâr bir önlem” sözlerini söyledi.
Biden idarinin Enerji Bakanı Jennifer Granholm, Suudi enerji bakanı ile gerçekleştirdiği toplantıdan sonra Twitter’da yayımladığı paylaşımda “Tüketiciler için uygun fiyatlı ve güvenilir enerji kaynakları sağlamak için uluslararası işbirliğinin önemini yeniden teyit ettik” ifadelerine yer verdi.
“Daha temkinli ve sıkı bir tutum takınılması gerekiyordu”
Suudi Arabistan Enerji Bakanı Abdülaziz bin Selman, görüşme öncesinde yaptığı duyuruda, OPEC+’ın geçtiğimiz aylardaki üretim düzeyini sabit kalması kararının büyük oranda değişikliğe gidilmediğini vurgulamıştı. Bunda Koronavirüsün ortaya çıkardığı belirsizliğin sürmesinin önemli bir rol oynadığını belirten Selman, “Geçen ay daha temkinli ve sıkı bir tutum takınılması çağrısında bulunmuştuk. Ne yazık ki son gelişmelerle birlikte haklı çıkmış olduk” dedi.
OPEC+’ı takip eden birçok sektör katılımcısı üretim kotalarının 1 ay daha sabit kalması yönünde tahmin yürütüyordu. OPEC ülkeleri Aralık’ta 3 aylık zaman zarfında yapılan üretimin günlük 500 milyon varil olarak yükseltileceğini planlamışlardı ama Ocak’taki üretim yükselişinin ardından ülkeler kırılgan sektörü darboğaza sokabilecek başka bir üretim yükselişi kararı vermemişti.
Rusya Başbakan Yardımcısı olan Alexander Novak ise görüşmesiyle alakalı, “Piyasadaki hareketleri yakından takip etmeliyiz ve aşırı ısınma ya da ciddi bir açık oluşmasına izin vermemeliyiz” ifadelerini kullanmıştı. Petrol fiyatları, Süveyş Kanalı’nın geçişe son verilmesiyle meydana gelen tedarik sıkıntısı nedeniyle, geçen haftalarda dalgalanmalar fazlasıyla görülmüştü. Bu da adım adım iyileşen istek görünümünün hala kırılgan olabileceğine dikkat çekiyor.
